Nón lá Xuân Lộc
(Sản phẩm OCOP 3 sao tỉnh Thanh Hoá)
Được biết, chiếc nón lá đã xuất hiện từ những năm 2500 – 3000 trước Công nguyên, mỗi chiếc nón lá là biểu tượng cho sự hình thành và phát triển của lịch sử quê hương, đất nước. Chiếc nón lá hiện diện hàng ngày trong cuộc sống trên mọi miền Tổ quốc nói chung và trên mảnh đất Xuân Lộc, huyện Triệu Sơn nói riêng, chiếc nón lá là một phần không thể thiếu trong đời sống của người dân lao động, cùng với những cô gái với tà áo dài truyền thống sẽ làm tôn thêm vẻ đẹp của người phụ nữ Việt Nam.
Nghề làm nón lá truyền thống ở xã Xuân Lộc, huyện Triệu Sơn không biết có từ bao giờ, đến năm 2013, nghề làm nón lá Xuân Lộc đã được công nhận là nghề truyền thống của địa phương bởi lịch sử hình thành và phát triển lâu đời, trải qua bao nhiêu thăng trầm của lịch sử người dân Xuân Lộc vẫn gìn giữ và lưu truyền nghề làm nón lá truyền thống đến hiện tại. Ngày nay, với xu thế phát triển và hội nhập của đất nước, nhiều loại mũ nón thời trang với kiểu dáng hiện đại, bắt mắt đang dần chiếm lĩnh thị trường nhưng không thể thay thế được chiếc nón lá truyền thống. Trước thực trạng đó, cùng với quyết tâm gìn giữ và phát triển nghề làm nón lá truyền thống Xuân Lộc, HTX Dịch vụ nông nghiệp Xuân Lộc ra đời và là nơi tập trung sản xuất nón lá quy mô lớn. Vì là sản phẩm thủ công truyền thống nên HTX rất trú trọng nâng cao tay nghề cho người dân địa phương thông qua những lớp tập huấn, dạy nghề.Nghề làm nón lá Xuân Lộc cũng từ đó từng bước nâng cao chất lượng sản phẩm. Để làm được một chiếc nón đẹp thì người thợ phải trải qua rất nhiều công đoạn, mỗi công đoạn đều quan trọng như nhau. Một chiếc nón đẹp, đạt chuẩn ngoài kỹ năng của người thợ thì khâu chọn nguyên liệu làm nón là vô cùng quan trọng. Lá làm nón chủ yếu được làm bằng lá cọ, lá phải được chọn lựa kỹ và được thu mua ở nhiều nơi trên địa bản tỉnh như: Bá Thước, Quan Hoá…Nan nón, vành nón phải được vót từ những thân tre, vầu già có độ dẻo dai, chắc chắn mới có thể tạo ra được bộ khung vững chắc cho chiếc nón. Chính vì được làm bằng những nguyên liệu có sẵn trong tự nhiên nên mỗi chiếc nón lá được làm ra khi sử dụng sẽ thân thiện với môi trường.Bình quân hàng năm, HTX sản xuất hơn 30.000 chiếc nón với chất lượng, mẫu mã đa dạng đáp ứng với nhu cầu của thị trường.
Chủ thể: HTX Dịch vụ nông nghiệp xã Xuân Lộc
Đại diện: Lê Thị Linh – Giám đốc
Địa chỉ: Thôn Yên Trinh, xã Xuân Lộc, huyện Triệu Sơn, tỉnh Thanh Hoá
Số điện thoại: 0386 278 205
Giá bán: 50.000 đồng/chiếc
Sản phẩm nón lá Xuân Lộc được làm tỉ mỉ bằng những nguyên liệu tốt nhất qua đôi bàn tay của những người thợ khéo léo theo đúng quy trình. Sản phẩm được dùng che nắng, che mưa trong công việc hàng ngày hay sử dụng để kết hợp với trang phục tham gia các lễ hội, sự kiện trong và ngoài nước. Sản phẩm bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát, sử dụng nhẹ nhàng tránh va đập mạnh.
Quy trình sản xuất:
Bước 1: Thu mua, chọn lựa nguyên liệu (lá nón, nan nón). Lá nón sau khi được chọn lựa sẽ được sấy khô.
Bước 2: Làm khuôn nón: Tiến hành uốn nan tre thành từng vòng tròn đều nhỏ và bóng có kích thước từ lớn đến nhỏ, mỗi cái nón sẽ cần đến khoảng 16 nan tre uốn tròn và được xếp vào khung có hình chóp.
Bước 3:Làm kiềng vành lên khuôn nón.
Bước 4: Đặt xoay lá lên khuôn nón, công đoạn này cần phải được thực hiện đều tay sao cho các phiến lá chồng lên nhau không bị xô lệch.
Bước 5: Dùng kìm chỉ để chằm nón. Nón được chằm bằng những sợi nilong dẻo, dai săn chắc, có màu trắng trong suốt đảm bảo được sự thanh mảnh và đẹp mắt rất riêng cho chiếc nón lá.
Bước 6: Nức vành và buộc quai nón.
Bước 7: Quét dầu thông bóng lên nón và hoàn thiện sản phẩm.
